Naast de in het vorige artikel al genoemde telefoon en zaklamp valt te denken aan stevige (warme) kleding, stevige schoenen, eten en drinken, zaklamp, reservebatterijen (voor camera en zaklamp) en een paspoort om te kunnen legitimeren. Het allerbelangrijkste is een fotomaatje, voor de veiligheid.
Camera
Om echter foto's te kunnen maken is een camera nodig. Dit hoeft niet een superdeluxe state-of-the-art model te zijn. Ook full frame is niet nodig. De duurste lenzen ook al niet. Natuurlijk helpt betere apparatuur, maar een gebouw/interieur als onderwerp is iets statisch, er kan rustig op scherpgesteld worden en een foto van gemaakt worden en het diafragma kan ingesteld worden opdat de lens optimaal presteert wat waarschijnlijk rond de f/8 zal zijn. Autofocus en burst rate doen er niet toe.Wat wel helpt is een zo groot mogelijk dynamisch bereik van de sensor. Dit betekent een zo groot mogelijke sensor en het liefst van de nieuwste generatie. Het hoeft niet, maar het helpt wel.
Objectief
Belangrijker dan de camerabody, is het objectief. Het zal vaak mooi zijn om van een ruimte zoveel mogelijk te laten zien in een foto en daarvoor is een groothoeklens nodig. Waarbij over het algemeen geldt, hoe groter hoe beter. |
| 16mm op full frame |
 |
| Vertekening van het beeld op 16mm HDR van 3 opnamen via bracketing |
Er zijn nog een paar objectieven met een nog grotere beeldhoek, zoals een 14-24mm zoom, of een 14mm prime. Als de mogelijkheid er is dan raad ik aan om die zeker mee te nemen.
Meest extreme optie is een fisheye objectief. Ik kan hier geen voorbeelden van laten zien, maar ook dit kan bij urbex goed van pas komen.
Naast het vastleggen van hele ruimtes kan het juist ook mooi zijn om een detail te pakken. Dit kan met een groothoek (zoals hierboven bij de koplamp) en dan staat er veel omgeving bij in het beeld, of met een macrolens als er echt een detail geïsoleerd moet worden. Een dergelijk objectief erbij gebruiken voorkomt dat alle foto's er hetzelfde uitzien.
 |
| Andere soort beelden met een macrolens. Hier een detail van een stuk roest aan een treinstel. |
Techniek van het belichten
Onmisbaar is het statief. Op veel locaties is het zo donker dat er met lange sluitertijden gewerkt dient te worden, iets wat uit de hand niet zal lukken. Bijkomend probleem is dat veel scenes een te groot dynamisch gebied bestrijken, m.a.w. de sensor kan de scene onmogelijk goed in beeld brengen. Het donker is te donker, en het licht dat er is is te licht. Neem de foto hierboven van de donkergroene auto: de binnenkant van de koplamp is erg donker terwijl er boven door de ramen zonlicht naar binnen komt.Er zijn een paar mogelijke oplossingen:
- Bracketing. De bovenstaande opname is in de diafragmavoorkeurstand (A) gemaakt. En vervolgens via bracketing ingesteld dat er 3 opnamen gemaakt worden, 1 goed belicht, 1 een stop over- en 1 een stop onderbelicht. Eventueel kan dit ook nog opgevoerd worden naar meer dan een stop. Maar mijn camera kan niet meer dan 3 opnamen aan. De kritische kijker ziet dat de ramen uitgebeten wit bevatten, wat voorkomen dient te worden.
- Handmatig (M-stand). Via het oculair wordt een lichtmeting uitgevoerd op de gewenste compositie en deze wordt neutraal belicht. Het histogram geeft dan aan of het beeld in de donkere of lichte partijen, of beide, clipt. Vervolgens wordt met verder gelijke instellingen nog zoveel foto's als nodig is gemaakt. Ik heb na wat proberen iedere keer een hele stop verschil ingesteld.
 |
| HDR-opname uit 6 beelden |
Bij deze methode kan het gebeuren dat de sluitertijden enorm lang worden. Ik heb ook een HDR-samengesteld uit opnames gemaakt op 15s/iso100, 30 s/iso 100, 30s/iso 200, 30s/iso 400 en 30s/iso 400. Ik heb hier de ISO-waarden verhoogd om te voorkomen dat de sluitertijd 1, 2 en 4 minuten zou worden wat lastig timen is m.b.v. een horloge in het donker. Er wordt mogelijk wel meer ruis en verminderd dynamisch bereik geïntroduceerd.
Terug naar het statief: zonder een degelijk statief is het onmogelijk om deze beelden gelijk te krijgen. En met deze sluitertijden is het ook niet mogelijk om de camera zo lang stil te houden.
Al deze opnamen dienen in een programma (zoals Photoshop) nog samengevoegd te worden tot 1 enkel beeld. Hoe dat gaat zal echter het onderwerp van een volgend artikel zijn.
Omdat er veel opnamen gemaakt worden per onderwerp loopt het uiteindelijke aantal foto's behoorlijk op. En foto's met lange sluitertijd vergen batterij-capaciteit, dus die reserve accu is geen overbodige luxe. Normaal kan ik ongeveer 1000 foto's maken op een acculading, nu was het na 300 wel gedaan.
Licht toevoegen
Als het erg donker is, dan helpen lange sluitertijden niet meer. Dan rest nog het toevoegen van licht aan de scene. Dat kan wellicht al door de gordijnen open te schuiven of de deur open te zetten, misschien met behulp van een flitser of een zaklamp, of anders door een paar studioflitsers mee te nemen. |
| Pikdonkere ruimte + zaklamp + flitser ISO 800, f/8, 15 seconden. Flitser op 1/4 vermogen. |
De zaklamp is niet alleen voor de veiligheid, maar kan ook voor belichting ingezet worden. De flitser zal ik een volgende keer zeker weer meenemen, dit geeft andere mogelijkheden.
Dat zijn de belangrijkste ingrediënten. De rest is een kwestie van goed kijken wat een sterk beeld oplevert. Hele ruimtes met een groothoek, details van dichtbij, een macrolens om echt dichtbij te komen. En vergeet niet van het object wat overzichtsbeelden te maken. Ik kwam er thuis achter dat ik dat bij de meeste niet gedaan heb. En ga experimenteren, probeer vreemde standpunten en rare hoeken.
 |
| HDR uit 7 opnamen |
Hopelijk krijgt deze ervaring nog een vervolg.
Bedankt voor het lezen.
Robert van Brug
Geen opmerkingen:
Een reactie posten