zondag 3 februari 2013

Teleconverter Stacking

In een vorig artikel heb ik al uitgelegd dat ik mijn twee teleconverters van Nikon tegelijk wilde kunnen gebruiken. De modificatie die daarvoor nodig is lijkt gelukt, nu is het tijd voor de resultaten.

Graag had ik ergens in de natuur een test uitgevoerd, maar de omstandigheden zijn dusdanig verre van ideaal (wisselend licht, veel regen, harde wind) dat ik binnen ben gebleven. Een groot voordeel is dat bij alle opnamen de omstandigheden nu exact gelijk waren. Het onderwerp van deze test is een luciferdoosje.

Testopstelling

Nikon D600 + 300 mm f/2.8 @ f/8. Ongecropt.

Testopzet

Dit is er getest:
  • Twee camera body's: een Nikon D300s (1.5x Crop/DX) en een Nikon D600 (Full Frame/FX)
  • Twee teleconverters: een 1.4x en een 2x
En dat in alle mogelijke combinaties (6 stuks) op diverse diafragma's.
Alle opnamen op ISO 400 vanaf statief met afstandbediening of zelfontspanner.
In de nabewerking alle opnamen gelijk bewerkt. Klein beetje verscherping toegepast, geen ruisonderdrukking gebruikt, uitsnede gemaakt naar 100%.

Op voorhand ben ik naar een aantal dingen nieuwsgierig:

  • Vergelijk Crop Camera (D300s) en Full Frame Camera gecropt (D600). 
  • Met een 1.4x teleconverter moet de Full Frame camera een vergelijkbare beeldhoek geven als de Crop Camera zonder. Maar hoe zit het dan met de scherpte?
  • Scherpte met 2 teleconverters
  • Scherpte verschil tussen de verschillende teleconverters onderling
We gaan het zien.

Resultaten

D300s/Crop Camera/DX


Nikon D300s + 300 mm f/2.8 @ f/2.8 (geen teleconverter) 
efl 
= 450 mm
efl = effectieve focale lengte (omgerekend naar 35mm-formaat)

Nikon D300s + 300 mm f/2.8 @ f/4 + 1.4x TC efl = 630 mm

De 1.4x teleconverter levert een verlies van 1 stop op, d.w.z. van f/2.8 naar f/4.
Met teleconverter zal een lens scherper zijn als er iets gediafragmeerd wordt, met een 1.4x is dat 1/3e stop (van f/4 naar f/4.5). Dat is hier niet gebeurd. Ik zag geen verschil tussen f/4 en f/5.6.
Nikon D300s + 300 mm f/2.8 @ f/9 + 2x TC
efl 
= 900 mm
Met de 2x teleconverter is het lichtverlies 2 stops, van f/2.8 naar f/5.6. Voor optimale scherpte dient er nog een stop gediafragmeerd te worden, naar f/8. Ik was hier doorgeschoten naar f/9 maar dat zag ik pas na afloop.
Nikon D300s + 300 mm f/2.8 @ f/11 + 1.4x + 2x TC 
efl = 1260 mm

Daar is ie dan: de combinatie met 2 teleconverters. Op f/11. Ik heb de opname ook op f/13 zonder dat dat in scherpte veel verschil uitmaakt. Uitgaande van f/2.8 + 2 stops verlies (voor de 2x TC) en nog 1 stop verlies (voor de 1.4x) en 1 stop diafragmeren maakt f/11. Het extra detail is prettig, maar de scherpte is twijfelachtig. Een nog kleiner diafragma leverde geen extra scherpte op (ik heb tot f/22 geprobeerd). 

D600/Full Frame/FX 

De Nikon D600 is een Full Frame camera waardoor de totale focale lengte een factor 1.5x (de crop factor) minder is dan bij de D300s. Daar staat echter tegenover dat de sensor 2 keer zoveel pixels telt, waardoor het vergelijk op 100% eerlijk is. 
Nikon D600 + 300 mm f/2.8 @ f/2.8 (geen teleconverter)
 efl = 300 mm
Nikon D600 + 300 mm f/2.8 @ f/5.6 1.4x TC
 efl = 420 mm
Deze combinatie zou op f/4 scherp moeten zijn, maar de foto is niet goed gelukt. 

Nikon D600 + 300 mm f/2.8 @ f/8 2x TC
 efl = 600 mm

Nikon D600 + 300 mm f/2.8 @ f/13 1.4x + 2x TC
 efl = 840 mm

De opname zou scherp geweest kunnen zijn bij f/11, maar ook die foto is niet goed gelukt. Op f/13 wel. En deze opname lijkt iets scherper dan de opname op de D300s.

Conclusie

Teleconverter stacking kán wel, maar de resultaten zijn niet best. Zelfs vanaf statief, met afstandbediening in een rustige huiskamer, had ik een aantal pogingen nodig om een redelijk resultaat te krijgen. Een betere oplossing is om 1 teleconverter te gebruiken en meer te croppen. 
De beste oplossing blijft dichter bij het onderwerp komen! 

Tenslotte kan ik nog melden dat de AF bleef werken als ik 2 teleconverters gebruikte, maar bij de D300s alleen in het middelste scherpstelpunt. Ook was er flink wat neiging tot hunten. De D600 deed dit een stuk beter, maar dat AF-systeem is dan ook een stop gevoeliger.
De EXIF-data kwam niet meer goed door. De achterste TC (de 1.4x) werd niet meer meegenomen in de data.

Bedankt voor het lezen!

Robert van Brug










Geen opmerkingen:

Een reactie posten