In besprekingen over de voor- en nadelen van Full Frame ten opzichte van Crop Camera's (eigenlijk: camera's met een crop factor >1) wordt vaak de beperktere scherptediepte van een Full Frame camera genoemd. Ideaal voor creatieve doeleinden, lastiger met bijvoorbeeld macrofotografie.
Maar klopt dat wel, is de scherptediepte wel kleiner? Tijd voor een testje!
Opzet: dezelfde lens (105 mm macro) op gelijke afstand van het onderwerp (rolmaat) houden, met 2 camera's (Nikon D600 en D300s) opnames maken bij gelijke instellingen (f/8, iso 200, diafragmavoorkeuze programma) en dan vergelijken. Zie hier het resultaat:
 |
| Scherptediepte op Crop Camera en op Full Frame |
Hoe kan dat? Zelfs op gespecialiseerde websites zoals www.dofmaster.com scheelt het wel degelijk als er een camera met of zonder full frame sensor gekozen wordt. En al die vakbladen zijn toch ook niet gek? Ja en nee.
Bovenstaande foto's zijn echt, het is geen trucage. Zoals zichtbaar is, is de linkerhelft een stuk kleiner dan de rechterhelft. Dit scheelt precies de crop factor. Een Full Frame camera levert een grotere kijkhoek, waardoor er meer in beeld staat (op de foto hierboven 16/17 cm en 23/24 cm op de rolmaat), maar het scherptedieptegebied is precies gelijk als:
- dezelfde lens
- dezelfde onderwerpsafstand en
- dezelfde instellingen
Het vergelijk gaat mank als 1 van deze zaken veranderd wordt. Meestal zal een fotograaf proberen de kijkhoek gelijk proberen te krijgen, om daarmee een gelijke compositie te maken in beide gevallen. Dan moet er bij een Full Frame camera een kleinere afstand tot het onderwerp gehanteerd worden. Het resultaat ziet er als volgt uit:
 |
| Vergelijk Crop Camera met Full Frame bij gelijke kijkhoek (=ongelijke afstand!) |
(Het witte randje onder de linkerhelft wordt veroorzaakt doordat de beide sensoren niet exact dezelfde beeldverhouding hebben. Geen van beide is perfect 3:2. De D300s heeft 16 beeldlijnen teveel, de D600 mist er 8. Dit heeft ongetwijfeld zijn oorsprong in de fabricagemethode).
En dan zijn er de compactcamera's, soms met cropfactor 6 of nog meer. Een van de genoemde voordelen is dat de daarmee gemaakte opnamen van voor tot achter scherp zijn, met als nadeel dat er niet creatief met de onscherpte gewerkt kan worden.
Het klopt dat bijna altijd alles scherp is met zo'n kleine beeldsensor. De uitsnede die gemaakt wordt is zo klein dat alleen het scherptedieptegebied vastgelegd wordt. In het voorbeeld hierboven alleen (een gedeelte van) de 20-cm markering.
Conclusie
Het scherptedieptegebied is onafhankelijk van het formaat van de beeldsensor, als onderwerpsafstand, focale lengte en instellingen gelijk zijn.
Bedankt voor het lezen,
Robert van Brug
De scherpte diepte wordt bepaald door brandpunt van de lens, de afstand en het diafragma.
BeantwoordenVerwijderenZolang je dit niet veranderd is inderdaad de scherptediepte gelijk.
Maar... op een full frame camera gebruik je voor dezelfde kijkhoek en uitsnede een lens met een brandpuntsafstand die 1,5x hoger ligt! Daardoor wordt de scherptediepte kleiner voor dezelfde foto! Dit is voor mij de reden geweest om over te stappen naar full frame.
Voor macro werk is vaak juist een compactcamera meer geschikt, omdat het zeer kleine brandpunt zorgt voor een veel grotere scherptediepte.
Hallo Tijn,
Verwijderenbedankt voor je reactie. Volgens mij bedoelen we precies hetzelfde.
De brandpuntsafstand is onafhankelijk van de grootte van de sensor. Het enige dat feitelijk veranderd is de uitsnede (de crop). Als je op een FF-camera een 300 mm lens gaat gebruiken ipv een 200 mm lens om de kijkhoek gelijk te krijgen, dan klopt je statement helemaal. Als je met een FF-camera een stuk dichterbij gaat staan om de kijkhoek gelijk te krijgen dan klopt het ook. Maar met een zelfde lens en gelijk diafragma doet de grootte van de sensor er niet toe. Wel is het zo dat als de sensor kleiner is het scherptedieptegebied relatief gezien groter is.
Groeten, Robert