CKE 6: avondfotografie

Als voorbereiding op het jaarlijkse terugkerende hoogtepunt voor de fotograaf, GLOW, hebben we met de cursisten alvast wat geoefend in avondfotografie.

Tips:

• Ga NIET flitsen. Zie ook mijn artikel over Glow 2011, waar ik dat al heb uitgelegd met voorbeelden.
• Neem een statief mee! De sluitertijden zullen dermate lang zijn dat fotograferen uit de hand onmogelijk is. Ook een monopod (of eenpootstatief) is niet voldoende.
• ISO op de laagst mogelijke waarde instellen .
• Diafragma op f/11 of f/16, als er wat diepte in het onderwerp zit, anders groter (=lager f-getal)
• Scherpstellen kan lastig zijn voor de autofocus, gebruik eventueel manuele focus.
• UV-filter ter voorkoming van lensflare verwijderen.
• Zonnekap, ook al is er geen zon, zeker monteren.
• Afdrukken m.b.v. afstandsbediening of de zelfontspanner.
• Vibration Reduction/Image Stabilization uit vanwege statief (behalve als het hard waait)
• Neem van tevoren even door hoe de BULB-mode werkt (zie handleiding camera)
• Neem een plastic zak mee om je spullen droog te kunnen houden als het gaat regenen. Een regenjas voor de fotograaf is ook een goed idee. Of iemand die wil assisteren met een paraplu.
• Vanwege de lange sluitertijden zal de batterij van de camera snel leeg zijn. Zorg ervoor dat hij helemaal opgeladen is en neem een reserve mee.
• In het menu is in te stellen dat er 'ruisonderdrukking voor hoge ISO' toegepast moet worden. Dit komt de kwaliteit ten goede, maar iedere opname duurt zo wel twee keer zo lang, en dat scheelt bij deze vorm van fotografie aanzienlijk. Ik heb dit aanstaan.
• Bij veel opnames tijdens Glow zal er licht van veel soorten lichtbronnen zijn. De juiste witbalans instellen is daardoor lastig. Stel AWB/Automatische Witbalans in, fotografeer in RAW en regel het in de nabewerking!
• De lichtmeter van de camera kan in verwarring raken doordat er geen oog tegen het oculair gedrukt wordt. Er komt nu langs deze kant plotseling licht de camera binnen waardoor de lichtmeting anders uit zal vallen. Maar dat is niet erg omdat een BULB-opname toch in de M-stand plaatsvindt. Nog meer dan anders geldt daarom hier: controleer het resultaat van de opname goed achterop de display van de camera. Controleer ook het histogram. Het is dus niet nodig om de zoeker af te sluiten.

Een heleboel van de zaken die hierboven genoemd staan kunnen ook met een eenvoudige compactcamera wel gerealiseerd worden. Belangrijkste blijft het statief en niet flitsen.

Er zullen echter ook een aantal bewegende beelden zijn die de moeite waard zijn. In dat geval geldt:

• Diafragma wijd open (laagste f-getal)
• ISO zo hoog als je durft. Test dit op voorhand. 
• Lukt het dan nog niet, ga dan filmen, voor de afwisseling sowieso leuk.
• Als het echt niet anders kan: gebruik de flits. Maar dan wel in combinatie met een lange sluitertijd van bijvoorbeeld 1/10e seconde, dan blijft er nog wat van de sfeer over. Binnenkort een heel artikel over invulflits.

Maar ook als er geen Glow o.i.d. is kun je 's avonds leuke dingen doen. Hierbij wat voorbeelden van afgelopen donderdagavond. Locatie: het parkeerterrein voor CKE:

f/11, iso 160, 29 seconden (!).

Cursusleidster Hanneke stond hier achter Teus (in Yale jas) en volgde de contouren van zijn lichaam met een zaklamp. De hoorntjes op zijn hoofd maken het af!

f/11, iso 200, 13 seconden

Dit krijg je als iemand met een zaklamp in de lucht gaat schrijven. Na iedere letter snel weer een hand voor de zaklamp. In spiegelschrift geschreven, is nog lastig! Je kunt natuurlijk ook de foto spiegelen na afloop, maar dan staat de rest in spiegelbeeld. Let op dat Hanneke (die ook dit deed) zelf niet zichtbaar is op de foto. Maar als je goed kijkt zie haar toch nog een beetje.

Dit is ook geschikt om (met een mooiere achtergrond) iets voor een nieuwjaarswens o.i.d. te maken.

f/7.1, iso 200, 2.5 seconden.

Ik was nog niet klaar en heb alleen de laatste paar seconden van het zwaaien met sterretjes. Hanneke is op deze foto wel zichtbaar omdat ik heb geflitst. De flits duurt echter maar ongeveer 1/1000e seconde en de rest van de 2,5 seconde is dan de zwaai.

Detail: dit is geflist met als instelling 'rear' of 'tweede gordijn'. Als je dit gewoon flitst (front/eerste gordijn) dan ziet dat er heel vreemd uit. Probeer maar!
Ook met sterretjes kun je in de lucht schrijven, voor een nog leukere uitstraling dan met een zaklamp.

Nog meer gespeeld? Ja hoor!

f/11, iso 400, 30 seconden.

hier is de boom midden in beeld zolang de sluiter openstond met een krachtige zaklamp beschenen. Zou het anders een silhouet worden, nu zit er weer kleur in het beeld. De opvallende lucht is een gevolg van lichtvervuiling: verstrooiing van licht door luchvervuiling. Wat verwacht je anders boven de lichtstad?

f/16, iso 400, 10 seconden.

Hier had ik scherpgesteld op de boomtop en heb ik die 10 tellen lang beschenen. Ik vind dit gaaf!

De mogelijkheden zijn eindeloos, wees creatief en leef je uit!
Overigens hebben we ook nog geoefend op het gebruik van een invulflits, maar daar maak ik een apart artikel van.

Mocht je het nog niet kennen: ik raad een bezoek aan Glow in Eindhoven van harte aan, zeer de moeite waard, ook om gewoon te beleven en niet te fotograferen.

Volgende week Glow, een verslag daarvan komt er dus ook binnenkort aan.

Robert van Brug